پایگاه
اطلاع‌رسانی مقام معظم رهبری: حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در اجرای بند یک اصل
١١٠ قانون اساسی، در نامه‌ای به رؤسای قوا، سیاست‌های کلی محیط‌زیست را
ابلاغ کردند. ایجاد نظام یکپارچه ملی محیط‌زیست، مدیریت هماهنگ و نظام‌مند
منابع حیاتی، جرم‌انگاری تخریب محیط‌زیست، تهیه اطلس زیست‌بوم کشور، تقویت
دیپلماسی محیط‌زیست، گسترش اقتصاد سبز و نهادینه‌سازی فرهنگ و اخلاق
زیست‌محیطی ازجمله محورهای ابلاغیه مقام معظم رهبری است. متن سیاست‌های کلی
محیط‌زیست که پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تعیین شده، به این شرح
است:
«بسم‌‌الله الرّحمن‌‌الرّحیم؛ سیاست‌های کلی محیط‌زیست:
١ـ مدیریت جامع، هماهنگ و نظام‌مند منابع حیاتی (از قبیل هوا، آب، خاک و
تنوع زیستی) مبتنی بر توان و پایداری زیست‌بوم به‌ویژه با افزایش ظرفیت‌ها و
توانمندی‌های حقوقی و ساختاری مناسب همراه با رویکرد مشارکت مردمی.
٢ـ ایجاد نظام یکپارچه ملّی محیط‌زیست.
٣ـ اصلاح شرایط زیستی به منظور برخوردارساختن جامعه از محیط‌زیست سالم و رعایت عدالت و حقوق بین نسلی.
٤ـ پیشگیری و ممانعت از انتشار انواع آلودگی‌های غیرمجاز و جرم‌انگاری
تخریب محیط‌زیست و مجازات مؤثر و بازدارنده آلوده‌کنندگان و تخریب‌کنندگان
محیط‌زیست و الزام آنان به جبران خسارت.
٥ـ پایش مستمر و کنترل منابع و عوامل آلاینده هوا، آب، خاک، آلودگی‌های
صوتی، امواج و اشعه‌های مخرب و تغییرات نامساعد اقلیم و الزام به رعایت
استانداردها و شاخص‌های زیست‌محیطی در قوانین و مقررات، برنامه‌های توسعه و
آمایش سرزمین.
٦ـ تهیه اطلس زیست‌بوم کشور و حفاظت، احیاء، به‌سازی و توسعه منابع طبیعی
تجدیدپذیر (مانند دریا، دریاچه، رودخانه، مخزن سدها، تالاب، آبخوان
زیرزمینی، جنگل، خاک، مرتع و تنوع زیستی به‌ویژه حیات‌وحش) و اعمال محدودیت
قانونمند در بهره‌برداری از این منابع متناسب با توان اکولوژیک (ظرفیت
قابل تحمل و توان بازسازی) آنها براساس معیارها و شاخص‌های پایداری، مدیریت
اکوسیستم‌های حساس و ارزشمند (از قبیل پارک‌های ملّی و آثار طبیعی ملّی) و
حفاظت از منابع ژنتیک و ارتقای آنها تا سطح استانداردهای بین‌المللی.
٧ـ مدیریت تغییرات اقلیم و مقابله با تهدیدات زیست‌محیطی نظیر بیابان‌زایی،
گردوغبار به‌ویژه ریزگردها، خشک‌سالی و عوامل سرایت‌دهنده میکروبی و
رادیواکتیو و توسعه آینده‌نگری و شناخت پدیده‌های نوظهور زیست‌محیطی و
مدیریت آن.
٨ ـ گسترش اقتصاد سبز با تأکید بر:
١ـ٨ ـ صنعتِ کم‌کربن، استفاده از انرژی‌های پاک، محصولات کشاورزی سالم و
ارگانیک و مدیریت پسماندها و پساب‌ها با بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و
توانمندی‌های اقتصادی، اجتماعی، طبیعی و زیست‌محیطی.
٢ـ٨ ـ اصلاح الگوی تولید در بخش‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی و بهینه‌سازی
الگوی مصرف آب، منابع، غذا، مواد و انرژی به‌ویژه ترویج مواد سوختی سازگار
با محیط‌زیست.
٣ـ٨ ـ توسعه حمل‌ونقل عمومی سبز و غیرفسیلی ازجمله برقی و افزایش حمل‌ونقل همگانی به‌ویژه در کلان‌شهر‌ها.
٩ـ تعادل‌بخشی و حفاظت کیفی آب‌های زیرزمینی از طریق اجرای عملیات
آبخیزداری، آبخوان‌داری، مدیریت عوامل کاهش بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی
و تبخیر وکنترل ورود آلاینده‌ها.
١٠ـ استقرار نظام حسابرسی زیست‌محیطی در کشور با لحاظ ارزش‌ها و هزینه‌های زیست‌محیطی (تخریب، آلودگی و احیا) در حساب‌های ملّی.
١١ـ حمایت و تشویق سرمایه‌گذاری‌ها و فناوری‌های سازگار با محیط‌زیست با استفاده از ابزارهای مناسب ازجمله عوارض و مالیات سبز.
١٢ـ تدوین منشور اخلاق محیط‌زیست و ترویج و نهادینه‌سازی فرهنگ و اخلاق
زیست‌محیطی مبتنی بر ارزش‌ها و الگوهای سازنده ایرانی ـ اسلامی.
١٣ـ ارتقای مطالعات و تحقیقات علمی و بهره‌مندی از فناوری‌های نوآورانه
زیست‌محیطی و تجارب سازنده بومی در زمینه حفظ تعادل زیست‌بوم‌ها و پیشگیری
از آلودگی و تخریب محیط‌زیست.
١٤- گسترش سطح آگاهی، دانش و بینش زیست‌محیطی جامعه و تقویت فرهنگ و معارف
دینی مشارکت و مسئولیت‌پذیری اجتماعی به‌ویژه امر‌به‌معروف و نهی‌ازمنکر
برای حفظ محیط‌زیست در تمام سطوح و اقشار جامعه.
١٥ـ تقویت دیپلماسی محیط‌زیست با:
١ـ١٥ـ تلاش برای ایجاد و تقویت نهادهای منطقه‌ای برای مقابله با گردوغبار و آلودگی‌های آبی.
٢-١٥- توسعه مناسبات و جلب مشارکت و همکاری‌های هدفمند و تأثیرگذار دوجانبه، چندجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی در زمینه محیط‌زیست.
٣ـ١٥ـ بهره‌گیری مؤثر از فرصت‌ها و مشوق‌های بین‌المللی در حرکت به سوی
اقتصاد کم‌کربن و تسهیل انتقال و توسعه فناوری‌ها و نوآوری‌های مرتبط».